Geur bij problemen in de prikkelverwerking
Geuren zijn een belangrijk onderdeel van ons dagelijks leven. Een lekkere geur kan ons herinneren aan prettige herinneringen of ons doen verlangen naar bepaald voedsel. Een vieze of onaangename geur zorgt ervoor dat we de neus dicht houden of weggaan.
Onze reukzin is nauw verbonden met onze smaak. Geuren en smaak kunnen onze herinneringen, emoties en gedrag beïnvloeden. Voor kinderen met sensorische prikkelverwerkingsproblemen zijn geuren een constante bron van angst. Het hebben van sensorische problemen betekent vaak dat het reuksysteem te snel reageert. Dat wil zeggen dat veel geuren overweldigend worden ervaren.
En stel je eens voor hoe vreselijk die ‘vieze’ geur wel niet moet zijn voor een kind bij wie de geur tien keer sterker binnenkomt dan bij jou! Kinderen met gevoelige reuksystemen ervaren de geuren intenser. Hierdoor kunnen de emotionele associaties bij het ervaren van verschillende geuren ook intenser zijn.
Gevoelig voor geur
Een kind dat overgevoelig is voor geuren wordt namelijk al snel overweldigd door diverse geuren. Andere kinderen en leraren merken deze geuren vaak niet op die juist voor jouw kind (die gevoelig is) storend zijn. Een van de meest voorkomende klachten is een kind dat zich niet op zijn schoolwerk kan concentreren, omdat de geur van bijvoorbeeld een reinigingsoplossing of van de parfum van de leraar te hard binnen komt.
Een ander probleem waar sensorische kinderen mee te maken kunnen krijgen, is de geur van natte kleding (wanneer kinderen uit de speeltuin komen). Sommige kinderen met reukstoornissen worden extreem gehinderd door deze geur en het wordt verergerd als de school niet goed geventileerd is.
Hoe werkt geur?
De reukzin (geur) is complex. Kleine zenuwvezels bevinden zich in de neus, deze detecteren geurmoleculen die in de lucht zijn. Deze vezels sturen deze sensorische informatie naar de bulbus olfactorius, die de berichten dan doorstuurt naar de hersenen. Het fascinerende van dit gevoel is dat het een direct gevoel is.
Natuurlijk heeft iedereen een paar geuren die hen storen. Ik kan gewoon niet tegen de geur van parfum wanneer die erg aanwezig is of de geur van sigarettenrook (ruik ik al op ruime afstand). Het gevoelig zijn voor een bepaalde geur is echter anders dan sensorische verwerkingsproblemen en reukgevoeligheden.
Hoe geur het leven van een kind beïnvloedt?
De pasgeborene wordt geleid door geur. Nauwelijks geboren, zal de baby die op de borst van haar moeder wordt geplaatst naar de borst toe bewegen om te eten. Onderzoekers hebben ook ontdekt dat een pasgeborene het verschil tussen de geur van hun moeder en andere vrouwen kan herkennen.
Het olfactorische systeem van het kind is in staat om onderscheid te maken tussen geuren die belangrijk zijn en geuren die ze moeten negeren. Sommige geuren, zoals rook, moeten namelijk onmiddellijk worden opgemerkt.
Over- of onder gevoelig voor geur
Omdat we weten hoe belangrijk reukzin is voor kinderen en hun leervermogen, is het belangrijk om de signalen te herkennen. Dus hoe kunnen we een kind herkennen die worstelt met een een over- dan wel ondergevoeligheid voor geur prikkels?
Kenmerken van Geur-zoekers
- Probeert vaak aan mensen te ruiken
- Gebruikt buitensporig de reukzin om een nieuw object te identificeren
- Zoekt sterke geuren op
Kenmerken van overgevoelig zijn voor geur
- Voorwerpen ruiken die de meeste mensen negeren
- Vertelt anderen dat ze stinken
- Gemakkelijk geïrriteerd zijn door parfums
- Bepaalt of ze iemand leuk vinden door de manier waarop ze ruiken
- Last van de geur van reinigingsmiddelen
- Zeer gevoelig voor rookgeur
- Vertoont een verhoogde gevoeligheid voor geuren en smaken
- Kieskeurige eter
Kenmerken van ondergevoelig zijn voor geur
- Nooit commentaar geven op hoe iets ruikt
- Heeft geen last van sterke geuren (zoals reinigingsmiddelen of rook)
- Merkt geen vieze geuren op, waar anderen wel over klagen
- Kan het voedsel of de maaltijd niet ruiken
- Gevoelig voor het eten of drinken van niet-eetbare of gevaarlijke producten. (Immers de geurfactor geeft geen alarmerende signalen af om het eten/drinken af te remmen)
- Probleem bij het identificeren van geuren
- Kieskeurige eter
Oefenen met geur prikkels
Wat kun je doen wanneer je kind overgevoelig dan wel ondergevoelig is voor geur prikkels?
Hier zijn een paar leuke spellen die je met je kind kunt spelen om ervoor te zorgen dat ze de juiste hoeveelheid sensorische input krijgen.
Raad de geur (wanneer je kind ondergevoelig is voor geur): als je kind moeite heeft om geuren te identificeren, probeer dan een paar katoenen ballen in verschillende etherische oliën te weken. Laat je kind elke katoenen bal ruiken en probeer te raden wat de geur is. U kunt ook geurkaarsen of voedingsmiddelen gebruiken om een ”blinde reuk-test” uit te voeren. Of maak gebruik van aromatheraputty of een bad met Geurbruisballen.
Herken de emoties van je kind (wanneer je kind gevoelig is voor geur): je kind kan een sterke negatieve reactie hebben wanneer iemand een bepaald voedsel in de buurt van hem eet. Wanneer dit gebeurt, erken dan de emotionele reactie van je kind en werk samen om je kind te leren om even uit de situatie te gaan wanneer een geur overweldigend is.
Desensibilisatie (wanneer je kind gevoelig is voor geur): het is mogelijk om je kind minder gevoelig te maken voor bepaalde geuren. Dit kan door de geur in kleine stapjes aan je kind bloot te stellen. Bedenk echter dat sommige geuren sterke emotionele reacties bij je kind kunnen oproepen; Zorg ervoor dat je de grenzen van je kind herkent en stop de oefening als het overweldigend of te moeilijk voor je kind lijkt te zijn.
Op welke geuren reageert jouw kind heel sterk? Deel het met ons.
