Sensorische informatie verwerkingsprobemen treden op wanneer de hersenen moeite hebben met het ontvangen en adequaat reageren op de informatie die zij ontvangt.

Kinderen kunnen onder andere problemen ervaren met zintuiglijke prikkels zoals aanraking, geluiden en ruimtelijk bewustzijn. Kinderen met prikkelverwerkingsproblemen hebben vaak ook autisme of een andere beperking, maar problemen in de prikkelverwerking kunnen ook op zichzelf staan. Soms worden kinderen met prikkelverwerkingsproblemen per abuis gediagnosticeerd met gedragsproblemen, terwijl het probleem afkomstig is van de hersenen en het zenuwstelsel.

We onderscheiden 3 sensorische informatieverwerkingsproblemen

Tactiele defensiviteit

We spreken van tactiele overgevoeligheid wanneer het kind extreem gevoelig is voor aanraking en voor de manier waarop stoffen of andere materialen op de huid voelen. Je herkent deze kinderen aan het weigeren om bepaalde kleding te dragen, zoals nylon, gebreide truien of stijve kragen. Ook kunnen deze kinderen vieze handen of lopen in nat zand onprettig ervaren. Dit komt doordat de hersenen de sensatie verkeerd interpreteren. De huid ervaart bij deze kinderen een aanraking eerder als pijn. Dit is dan ook een reden waarom deze kinderen terugdeinzen voor een kus of knuffel. [Meer over tactiele gevoeligheid ]

Visuele verwerkingsstoornis

Om goed te zien zijn zowel goede ogen als een goed visueel systeem in de hersenen vereist. Als de verwerking van visuele prikkels in de hersenen verminderd of verstoord verloopt, spreekt men van een visuele verwerkingsstoornis. De hersenen interpreteren hetgeen ze zien op een andere wijze. Het kind kan moeite hebben met het onderscheiden van kleuren en/of letters in dezelfde vorm (zoals b en d). Ook kunnen deze kinderen moeite hebben om te schrijven binnen de lijntjes. Deze kinderen kunnen tevens een beperkt ruimtelijk inzicht hebben. Vaak zie je dat ze de ruimte niet goed inschatten en hierdoor eerder dan andere kinderen tegen een muur aanlopen of tegen mensen aanbotsen.

Orale defensiviteit

Deze kinderen hebben een veranderde gevoeligheid voor smaak en textuur van voeding. Soms zijn het kinderen die als baby te weinig ervaring hebben opgedaan in het sabbelen en met de mond verkennen van materialen. Kinderen die hierdoor worden getroffen, kunnen bepaalde soorten voedsel mogelijk niet goed verdragen en worden zeer kieskeurige eters, maar het kan verder gaan dan alleen maar kieskeurig zijn – het is een medisch probleem. Er kan een gebrek aan sensatie zijn, waardoor kinderen voedsel in hun mond proppen omdat ze niet kunnen voelen wat ze doen. Andere kinderen hebben een overgevoelige mond en vinden de structuur van het eten ongemakkelijk. Sommigen kinderen hunkeren juist weer naar bepaalde smaken of texturen van voedsel.

Hyperacusis

Hyperacusis is een medische term die gebruikt wordt voor overgevoeligheid voor normale alledaagse geluiden. Dit kan bijvoorbeeld het gekraak van een krant zijn of het geluid van de afzuigkap. Iemand met hyperacusis vindt deze geluiden zeer onaangenaam of zelfs pijnlijk. [Lees hier meer over auditieve prikkelverwerking]

Spelen met sensorisch materiaal

Behandeling voor sensorische informatieverwerkingsproblemen wordt meestal uitgevoerd door ergotherapeuten gespecialiseerd in SI (sensorische informatieverwerkingsproblemen). Een ergotherapeut bezoekt het kind thuis en/of op school en helpt het kind om te gaan met de zintuiglijke uitdagingen van het kind. Ook wel sensorisch dieet genoemd.

Muziek therapie

Bij een gevoeligheid voor geluid kan bijvoorbeeld muziektherapie worden ingezet. Muzieknummers met hoge toonhoogtes zijn ontworpen om de hersenen opnieuw te trainen om het geluid correct te horen. Het is een langzaam proces en kan in het begin moeilijk zijn, maar de voordelen kunnen levens veranderen.

Speelgoed met geluid

Speelgoed dat zachte geluiden laat klinken, kan ook helpen. Denk bijvoorbeeld aan de regenmaker.

Audiologen hebben een vergelijkbare aanpak voor de behandeling van hyperacusis in hun ziekenhuizen, het betreft een soort ruistherapie (een apparaat dat op een hoortoestel lijkt en verschillende toonhoogten in het oor van het kind uitzendt, waardoor uiteindelijk de auditieve verwerking van de hersenen wordt ‘herstart’).

Speelzand, schuim en Mad Mattr

Kinderen met een tactiele afweer kunnen baat hebben bij speelgoed waarmee het kind verschillende texturen op een speelse manier kan verkennen. Denk hierbij aan spelmaterialen zoals klei, putty, vingerverf, speelzand, Mad Mattr of Happy Senso schuim. Maar ook spelletjes en materialen in combinatie met water kunnen helpen om tolerantie te creëren voor verschillende texturen. Van belang is voorzichtig op te bouwen, startend met droge texturen en uitbreiden naar meer kleverige substanties, zoals slijm.

Kleurrijk speelgoed

Speelgoed met heldere, kleurrijke en contrasterende patronen kunnen kinderen met visuele verwerkingsstoornissen in hun visuele ontwikkeling stimuleren.

Lees ook deze tips

Wanneer je kind tactiele afweerproblemen laat zien en moeie heeft met kleding dragen, dan kun je tweedehands kleding kopen omdat deze na meerdere wasbeurten soepeler is. Ook kan het wassen van kleding met een milieuvriendelijke wasverzachter (hypoallergeen voor een gevoelige huid) kan ervoor zorgen dat de kleding prettiger wordt ervaren. En kies bijvoorbeeld voor jog jeans spijkerbroeken.

Kauwsieraden

Kinderen die juist graag dingen in de mond nemen, kunnen baat hebben bij kauwsieraden. Meer achtergrond informatie over kauwen lees je hier: waarom kauwsieraden gebruiken.

Ruis therapie

Wanneer er bij je kind sprake is van hyperacusis, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat er medische zorg wordt geboden, omdat deze aandoening pijnlijk is en kan verergeren als ze niet wordt gecorrigeerd. Vroegtijdige interventie met bijvoorbeeld ruis therapie is van vitaal belang.

Balansbord voor evenwicht

Om kinderen met visuele waarnemingsproblemen te ondersteunen in het verbeteren van coordinatie en evenwicht kan inzet van fysiotherapie aan te raden zijn. Daarnaast hebben we in ons assortiment veel materialen om evenwicht te stimuleren, zoals een balansbord.