Kinderen met autisme hebben het op school vaak hard te halen. Zeker binnen het regulier onderwijs zijn er veel prikkels in de schoolsituatie die voor overprikkeling gedurende de schooldag kunnen zorgen. Je kind is gedurende een drukke schooldag dan ook geholpen met hulpmiddelen die helpen bij de verwerking van prikkels. Producten die ervoor zorgen dat spanning kan verminderen en je kind beter in zijn vel zit en hierdoor dus ook in staat is om te komen tot leren.
In dit artikel zal ik het hebben over verschillende hulpmiddelen om je kind met autisme zich beter te voelen in de klas.
Gehoorbeschermer bij maken van toetsen
In een drukke omgeving (bijvoorbeeld een schoolklas) kan het voor een kind met autisme helpend zijn om een gehoorbeschermer te dragen om de auditieve prikkels (geluiden) die zij zo sterk binnen komen, te verminderen. Steeds meer scholen gebruiken gehoorbeschermers in de klas voor kinderen met autisme of concentratieproblemen. Sta maar eens even stil bij al die vele prikkels van geluiden in een klas, bijvoorbeeld: stoelpoten die over de vloer schuiven, een tikkende klok, kinderen die door elkaar praten, geluiden van buiten het klaslokaal en zo verder… deze geluidsprikkels komen ongefilterd binnen en daardoor kunnen kinderen met autisme zich moeilijk concentreren of ze worden ‘’plots’’ heel boos! Door al deze prikkels kunnen kinderen ook snel moe of overprikkeld worden. Bied een gehoorbeschermer aan, maar niet de hele dag, anders raken je oren gewend aan de demping van de gehoorbeschermer en wanneer het kind deze dan afzet komt alles extra hard binnen! Beter is het om te selecteren wanneer je de gehoorbeschermer inzet (bijvoorbeeld 20 minuten bij groepswerk en 2 uurtjes later tijdens een toets).
Verzwaringskussen of verzwaringsknuffel om te ontprikkelen
Een verzwaringskussen kan door diepe druk zeer rustgevend zijn voor een kind met autisme. Er worden dan ‘’geluks’’ stofjes zoals dopamine en endorphine vrijgemaakt in de hersenen die zorgen voor een ontspannend en gelukkig gevoel. Afhankelijk van hoe oud en zwaar het kind is kan je zelf zoeken welke hoeveelheid gewicht het prettigste is voor het kind met autisme. Meestal is dit tussen de 1kg en de 4 kg. Ook stimuleert het verzwaringskussen de concentratie wat ten goede komt in de klas als extraatje! Zelf heb ik als volwassene een verzwaringskussen laten maken, en mij helpt dit om te ontspannen op de bank na een dag vol prikkels en indrukken.
Over het algemeen zien we dat het verzwaringskussen vooral wordt gebruikt door kinderen, maar dat wil niet zeggen dat volwassenen er geen gebruik van kunnen maken. Heb je zelf ook last van een slechte concentratie, ben je snel afgeleid of kun je niet lang stil zitten? Dan is het zeker de moeite waard om het ook eens te proberen.
Zowel leraren op school als therapeuten zijn positief over het hulpmiddel. Zij gebruiken het dan ook regelmatig een verzwaringsknuffel of -kussen om kinderen te kalmeren en bij de les te houden.
Kauwen op een Kauwketting om bij de les te blijven
Een kauwketting in de klas voor je kind met autisme, gelukkig word dit meer en meer aanvaard in de klas als hulpmiddel! Kinderen met autisme hebben vaak spanningen op school of kunnen moeilijk prikkels buitensluiten. Of ze kauwen op van alles wat er binnen handbereik is, zoals kleding (mouwen en de kraag zijn vaak het mikpunt) of op pennen of potloden of nagelbijten enzoverder… ook helpt kauwen om je beter te concentreren en prikkels buiten te sluiten. Het heeft dus verschillende doelen en is zeker de moeite waard om te proberen! Leer je kind dat het op de kauwketting kauwt in plaats van andere dingen en.. houd vooral vol! Er bestaan veel verschillende merken, of kauwsterktes, hoe ze eruit zien. Bij Educadora kun je met een gerust hart een bijtketting kopen. De merken ark therapeutic en Chewigem voldoen beiden aan de strenge europese veiligheidseisen. Deze kauwkettingen zijn vrij van bpa, lood, pvc, latex en ftalaten.
Hoe weet je welke kauwketting geschikt is voor jouw kind? Lees onze tips voor het kopen van een kauwketting.
Friemelspeelgoed helpt het brein actief te houden tijdens de les
Friemelspeelgoed zoals de tangle zijn al langere tijd het bekendste hulpmiddelen voor kinderen die beweging nodig hebben om hun brein te activeren. En eigenlijk is dit voor ieder wel een must. Hoe houd jij het zelf vol in een saai overleg, je merkt dat je gaat verzitten, gaat tekenen of je pen uit elkaar haalt. Zo ook hebben de meeste kinderen baat bij iets te friemelen. Voor een kind met autisme kan een fidget niet alleen ingezet worden om alert te zijn, maar ook het bewegen en herhaaldelijke bewegingen maken, is een manier om spanning te verminderen. Het is een manier van zelfregulatie, ook wel stimmen genoemd.
Tangles en Fidget Toys zijn dus niet zomaar leuke kinderspeeltjes. Het is verantwoord speelgoed met een therapeutische werking. Bezig zijn met een tangle of een fidget toy is niet alleen leuk en ontspannend, maar heeft ook veel andere positieve eigenschappen:
• Het versterkt de visuele- en gevoelszintuigen.
• Helpt de aandacht af te leiden van andere prikkels.
• Het verbetert het concentratievermogen.
• Goed voor de ontwikkeling van de fijne motoriek en coördinatie.
• Is een goed hulpmiddel bij ADHD en autisme.
• Maakt stramme handen los en versterkt de handspieren.
• Ook zeer geschikt als therapie voor een muisarm.
Duidelijke indeling van de schooldag met pictogrammen
Belangrijk voor kinderen met autisme is het aanbrengen van structuur. Deze kinderen houden niet van onverwachte of plotselinge veranderingen en houden zich graag vast aan vaststaande patronen en volgordes, om het overzicht te bewaren. Helpend hierbij zijn pictogrammen. Plaatjes waarop duidelijk staat afgebeeld wat de kinderen in welke volgorde moeten doen. Handig te gebruiken op school (maar ook thuis). Het succes zit ‘m erin dat beelden sneller en duidelijker ‘spreken’ dan woorden. En het is altijd een handig hulpmiddel om op terug te vallen (gesproken taal verwerken is lastiger voor kinderen met autisme).
Je kunt kiezen voor losse afbeeldingen per dagdeel in de klas. Thuis en op school kun je ook verder nog een weekplanner aanbieden om het grotere geheel te laten zien zoals welke leerkracht of ouder er op welke dag is voor het kind, of er gym is op school en je kind wel of niet zal overblijven. In de klas kun je op een weekplanner bijzondere activiteiten aankondigen zoals een buitenles, gymles of weekafsluiting.
Voordelen van pictogrammen in de klas
• Pictogrammen bieden structuur in tijd en activiteiten. De dag of handelingen worden overzichtelijk en voorspelbaar gemaakt.
• Pictogrammen helpen bij het communiceren. Voor ouders of leerkrachten: Ze hoeven niet te zoeken naar woorden die ‘aanslaan’. Voor de kinderen: Wanneer deze bijvoorbeeld vol zitten van prikkels vinden ze steun in de rustige en duidelijke pictogrammen die hun de weg wijzen.
• Pictogrammen helpen bij het aanleren van vaardigheden. Waar kinderen niet zelf aanvoelen wat gewenst is in ‘onze manier van doen’ helpt u uw kind door het duidelijk te maken met picto’s. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld de checkpad.