Wat is het belang van de zintuigen stimuleren door bijvoorbeeld sensorisch spelmateriaal bij mensen met dementie? Welke sensorische producten kunnen mensen met dementie prikkelen en stimuleren? Lees het in dit blog.
Prikkelverwerking bij dementie
Mensen met dementie hebben moeite om prikkels te verwerken. Prikkels is alles wat via de zintuigen binnenkomt. Het is voor de meeste mensen het prettigste om prikkels op te doen met je voorkeurszintuig, maar dit is vaak ook het zintuig waarbij prikkels makkelijk tot overprikkeling kunnen leiden. En als je hersenen beschadigd zijn, door bijvoorbeeld dementie, dan is het vermogen om bepaalde prikkels weg te filteren vaak ook nog beschadigd. Het is dan moeilijk om onderscheid te maken in wat belangrijk is en wat je kunt negeren.
Geen of te weinig prikkels is trouwens vaak ook niet fijn voor mensen met dementie.
Het leidt er toe dat ze dan juist op zoek gaan naar prikkels. Zoals het stukmaken van kleding, kauwen op materiaal wat er niet voor bedoeld is.
Wat is het belang van sensorisch spelmateriaal bij dementie?
Mensen met dementie zijn beter te activeren door alle zintuigen in te zetten bij activiteiten en contacten. Geuren roepen vroege herinneringen terug in het geheugen. Een prikkelende smaak kan iemand extra doen genieten. Veel mensen die aan dementie lijden, zijn oud: zicht en gehoor gaan achteruit. Een bril, een gehoorapparaat, het helpt, maar is het genoeg? Hoe meer zintuigen er worden ingezet des te groter de kans op activering, beleving, herinneringen en gevoelens.
Alle prettige prikkels dragen bij aan de kwaliteit van leven van dementerende mensen. Door de zintuigen te stimuleren kunnen herinneringen en emoties worden opgeroepen bij mensen met een cognitieve stoornis. Het doel van deze stimulatie is het oproepen van positieve herinneringen, om zo de band met familie en de wereld om hen heen zo vertrouwd mogelijk te houden.
Wat is het effect van Prikkelen van de zintuigen op mensen met dementie?
Door de zintuigen van iemand met dementie op een positieve manier te prikkelen, zal hij of zij zich ontspannen en veilig voelen. Zoals gezegd, geuren roepen herinneringen op, een prikkelende smaak kan iemand laten genieten en een foto brengt je terug naar oude tijden. Hoe meer zintuigen worden geprikkeld, des te groter de kans op activering, beleving, herinneringen en emoties. En des te kleiner de kans op angst en depressie.
Verder kan het prikkelen van de zintuigen een positieve invloed hebben op de mate van alertheid. Veel mensen met dementie hebben namelijk problemen in de prikkelverwerking, hierbij kan sprake van onder- of overprikkeling zijn. Het aanbieden van zintuiglijk spelmateriaal kan de alertheid reguleren. Hierbij is het van belang te kijken naar de reactie van de persoon.
Tips voor sensorisch speelgoed bij mensen met dementie
Hoe prikkel je de zintuigen bij mensen met dementie? Mensen met dementie kun je het beste uitdagen en stimuleren door gebruik te maken van zintuiglijk speelgoed. Spelmaterialen die een beroep doen op zien, voelen, horen, ruiken.
Spelmateriaal om te voelen
Om het zintuig tast te activeren zijn de sensorische voelcirkels een aanrader. Deze set sensorische voelcirkels bestaat uit 10 ronde schijven gemaakt van ultra zachte flexibele siliconen – 5 grote en 5 kleine met diverse texturen/patronen. Op het oppervlak van elke voelcirkel is een patroon dat onderscheidend is en verschilt van de rest van de set. Ouderen kunnen de texturen voelen met handen en voeten en zo de verschillen en hun voorkeuren ontdekken.
Blote voetenpad nabootsen
Een blote voetenpad nabootsen? Dat kan met de Muffik sensorische puzzelmatten. Een andere aanrader zijn ook de sensorische vloermatjes. Deze leren dementerende ouderen omgaan met tactiele prikkels. Gebruik ze in een parcours, verken met de handen of de voeten. Ze kunnen opgehangen worden.De volgende texturen worden onderscheiden: Gras, glitter, schuurpapier, pluche, slangenleer en tapijt. Deze sensorische vloermatjes ondersteunen de tactiel prikkelzoekende ouderen. Maar ze ondersteunen juist ook tactiel gevoelige dementerende ouderen om voorzichtig de uitdaging aan te gaan met tastprikkels. De antislip-achterkant houdt de vloertegels op hun plaats en middels het gat bovenaan voor kunnen de vloermatjes eenvoudig aan de muur worden gehangen.
Masseren met een stekelbal
Met de massage bal, bied je tactiele prikkels aan en stimuleer je het verwerken van tactiele informatie en het omgaan met aanrakingen. Met de massage bal, ook we stekelbal genoemd bied je tactiele prikkels aan en stimuleer je het verwerken van tactiele informatie en het omgaan met aanrakingen. De stekelige bal voelt hard aan. Er bestaan ook stekelballen in verschillende maten en hardheden, geven stevige prikkels aan huid en spieren en zijn eenvoudig vast te houden. Ze zijn onder andere te gebruiken voor het masseren en activeren van spieren. Of het lichaamsbesef bij ouderen met dementie te prikkelen
Spelmateriaal om visueel te prikkelen
Vloer- wand of tafel visualisatie met behulp van een projector of vloertegels bieden een uitdagende visuele ervaring. De vloertegels met vloeistof en de interactieve vloertegel is een mooie uitnodiging voor dementerende ouderen om te ontdekken door te bewegen.
De vloertegels met vloeistof zijn dun, en vervaardigd uit vloeiende kleuren die bewegen door de druk die erop uitgeoefend wordt. Heerlijk materiaal voor je persoon met dementie om te ontdekken en met plezier te bewegen. Ook zeer goed inzetbaar in een therapiepraktijk. Ook heb je de interactieve vloertegel hiermee creëer je een unieke sensorische omgeving door een levendige weergave van kleurwisselingen. De kleur stopt bij een specifieke kleur zodra de persoon met dementie zijn voet van de sensorische tegel verwijdert, waardoor een doorklikfunctie ontstaat die resulteert in speelse dansvloereffecten! Een fantastische sensorische tegel die veelzijdig genoeg is voor gebruik op de vloer en op muren. De vloertegel kan ingezet worden in een snoezelruimte. Maar zeker ook effectief gebruikt worden om personen met dementie bewustzijn van oorzaak en gevolg te geven en beweging aan te moedigen.
De tovertafel is ook een aanrader : “Mensen die normaal gesproken in een stoel zitten en indutten, worden actief. Door het spel komen ze letterlijk in beweging en ontstaat er onderlinge interactie.”
Aanbieden van auditieve prikkels
Muziek is een belangrijk instrument in de begeleiding van mensen met dementie. Muziek kan herinneringen oproepen en levendig maken. Muziek kan voor de demente oudere kalmerend en ontspannend werken, maar soms ook depressieve gevoelens oproepen. Vaak kan familie hierin wel adviseren. Bij het slapen gaan kan dan gebruik gemaakt worden van muziek die een kalmerend effect heeft op de persoon met dementie. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld de projector met speaker.
Op zoek naar auditief speelgoed, dan kan ik de sensorische ballen aanraden en de geluiden memory.
Maak gebruik van geur
Geuren kunnen mensen met dementie ondersteunen in het oproepen van herinneringen. Maar je kunt ook gebruik maken van de positieve werking van aromatherapie om demente ouderen te helpen zichzelf ontspannen en kalmeren. Ook kunnen bepaalde geuren activerend ingezet worden bij mensen met dementie. Zo kun je gebruik maken van geur olie of van bijvoorbeeld een inhaler met aroma.Wanneer je olie gebruikt kun je voor het ondersteunen bij het slapen wat druppels op het hoofdkussen aanbrengen.
Activiteiten om meer zintuigen te stimuleren
Bij voorkeur probeer je bij mensen met dementie meer zintuigen te prikkelen. Een goed voorbeeld is hierin de Crunchy Animal. Deze stoere knuffel is gevuld met 100% biologische boekweitdoppen en enige lavendelbloemen, die een subtiel kalmerend aroma en een verbazingwekkend tactiel handgevoel afgeeft. Verschillende vormen verbergen zich in zijn lichaam, deze wasbeer heeft een houten ring met een zachte wollen balletje in zijn lichaam.Gewoon in het knuffeltje knijpen en het gevoel hebben dat de boekweitdoppen zich onder het rekbare katoenen oppervlak bewegen, zorgt voor een kalmerende sensatie. Door de rekbare stof, het knisperende geluid en de kalmerende geur is de Crunchy Animal ideaal ontdek speelgoed voor ouderen met dementie die minder spierspanning hebben en bewegingsonrust ervaren.
Een ander product wat meerdere zintuigen tegelijk stimuleert is de multisensorische gel Happy Senso. Happy senso is een dermatologisch getest soort schuimig product. Vergelijk het met scheerschuim. De demente ouderen kunnen hiermee kliederen op het platte vlak en ervaren het voelen, het knisperen van het schuim en de toegevoegde geursensatie. Kortom zeker een aanrader om onderprikkelde ouderen te activeren.
Vind je dit artikel interessant? Deel het via sociale media.
