Wat is hooggevoeligheid?

De term hooggevoelig of hoogsensitief hoor je steeds meer. Toch roept de term nog veel onduidelijkheid op bij sommige mensen. Niet iedereen weet dat hoogsensitiviteit als het ware een eigenschap is. Hierdoor wordt er helaas soms onterecht verkeerd ‘gelabeld’. Een gevoelig kind wordt dan gezien als zijnde verlegen, bang, kieskeurig of sociaal onhandig.

In dit artikel wil ik graag inzoomen op de term hooggevoeligheid. Door meer te leren hierover, kun je als ouder ook beter begrijpen waarom je kind zich gedraagt zoals hij zich gedraagt. En wil ik je handreikingen geven hoe om te gaan met je hooggevoelige kind.

Wat betekent hooggevoeligheid?

Volgens Dr. Elaine Aron, een van de pioniers in het bestuderen van hooggevoeligheid, “heeft de hoogsensitieve persoon (HSP) een gevoelig zenuwstelsel. Ze zijn zich meer bewust van kleine details in hun omgeving en worden gemakkelijker overweldigd in een zeer stimulerende omgeving.”

Wat kenmerkt een hoogsensitieve persoon?

Opmerkzaam en overweldigd

Een hoogsensitieve persoon ervaart gevoelens en situaties heel intens. Zo merkt een hooggevoelig kind meer dingen op in zijn omgeving en wordt mede hierdoor makkelijk overweldigd. Een gevoelige persoon reflecteert aandachtig op dingen voordat hij handelt. Een hoogsensitieve persoon is opmerkzaam, voorzichtig en makkelijk overweldigd door sensorische prikkels (zoals fel licht, geuren en harde geluiden).

Me-time om op te laden

Hooggevoelige mensen nemen emoties en gevoelens van anderen om hen heen zeer sterk waar. Ze nemen deze gevoelens makkelijk in zich op waardoor sterke emotionele reacties kunnen ontstaan. Vanwege het feit dat hooggevoelige kinderen en volwassenen ervaringen en emoties dieper voelen en verwerken, is ‘downtime’ erg belangrijk. Ze moeten zichzelf vaker even afzonderen zodat de omgeving hen niet overweldigd en om overprikkeling te voorkomen. Deze me-time momenten zijn echt nodig om weer op te kunnen opladen.

Overprikkeling in vertrouwde situatie

Het is belangrijk om te begrijpen dat hooggevoeligheid bij je kind je als ouder voor een grotere uitdaging kan plaatsen. Immers hoogsensitieve kinderen ervaren en voelen intenser. Hierdoor kan overprikkeling ontstaan wat emotionele uitbarstingen tot gevolg kan hebben. Deze ‘meltdowns’ komen meestal voor in de thuissituatie bij degenen bij wie ze zich het veiligst voelen en waar ze het meest van houden, hun ouders.

Gevoeligheid voor texturen, geluid en geur

Hun gevoeligheid kan hun tolerantie verminderen voor hoe bepaalde kleding aanvoelt, de geuren in een omgeving, harde geluiden enzovoort. Deze gevoeligheid voor zintuiglijke input kan vaak van invloed zijn op hun plezier in dagelijkse activiteiten.

Weerstand tegen nieuwe situaties

Hun voorzichtige, opmerkzame aard maakt ze vaak minder bereid om nieuwe dingen te proberen. Een hooggevoelig kind zal niet altijd met de stroom meegaan, maar het is zo belangrijk om te onthouden dat ze niet opzettelijk dwarsliggen.

Intensere emoties

Hooggevoelige kinderen kunnen gemakkelijker in huilen uitbarsten door een wereld die hen dagelijks overstelpt met heel veel informatie, heel veel prikkels.

Hoogsensitieve personen lijken wellicht niet te passen in het maatschappelijke idee van “sterke persoonlijkheid”, maar wanneer ze worden opgevoed in een liefdevolle en bemoedigende omgeving zie je ze ontwikkelen tot intellectuele, creatieve en attente persoonlijkheden. Die zowel een beste vriend als een leider kunnen zijn.

Hooggevoeligheid is geen diagnose

Hooggevoeligheid is een biologische eigenschap. Het is GEEN aandoening, of diagnose, daarom is medische behandeling niet nodig. Hoogsensitieve kinderen zullen het beste gedijen in een ondersteunende omgeving van liefhebbende ouders die acceptatie, opvoeding en begrip van hooggevoeligheid hebben.