in dit artikel ga ik het hebben over ADHD en beweging. Aan bod komt ook waarom mensen met ADHD zoveel bewegen, maar ook hulpmiddelen die de bewegingsdrang kunnen ondersteunen, ADHD kenmerken per leeftijdsfase, interessante boeken over ADHD en het fenomeen hyperfocus.

Concentratieproblemen en beweging bij kids met ADHD

Je kent ze vast wel! De kinderen die niet stil kunnen zitten of alles zien behalve degene die tegen ze praat… !

ADHD uit zich bij iedereen verschillend, ook komen de ADHD kenmerken soms samen voor met autisme. [Lees hier meer over ADHD en autisme]. Een kind met de diagnose ADHD moet zijn energie kwijt. Het bewegen is noodzakelijk om zich te concentreren en anderen niet altijd te storen of onderbreken of bijvoorbeeld de hele tijd wiebelen op een stoel of door elkaar praten zijn maar enkele voorbeelden.

Waarom wiebelen en friemelen?

Door te bewegen komen er in je hersenen stofjes vrij die zoals ik al beschreef. Dit helpt om beter te concentreren of emoties beter in de hand te houden. Deze stoffen helpen bewegingsdrang, de alertheid en impulsief gedrag te beheersen.

Medicatie voor ADHD

Heb je ADHD, dan wordt er soms medicatie voorgeschreven. De bekendste medicatie is Ritalin (ook Relatine genoemd). Maar medicatie lost niet de diagnose ADHD op! De medicatie helpt beter omgaan met bepaalde situaties

Overweeg je medicatie, laat dit dan zorgvuldig begeleiden door een psychiater. Er bestaan ook veel diverse therapieën Ook dat kan interessant zijn. Kies vooral iets waar jij je veilig en prettig bij voelt.

Vaak kan er ook sprake zijn van een werkgeheugenprobleem en kan cogmed uitkomst bieden.

Concentratieproblemen en beweging bij volwassenen

Bij volwassenen komen ook de kenmerken voor die ik in dit artikel zal schrijven. Alleen kunnen deze anders tot uiting komen of minder opvallen omdat sommige volwassenen met ADHD hun moeilijkheden kunnen verbergen.

Voor volwassenen met ADHD helpt het vaak om vaak te sporten of aan een tafel staan in plaats van de hele tijd te zitten tijdens het werken. volwassenen hebben meer afwisseling nodig om weer goed te focussen en hun brein de boost te geven wat het nodig heeft. Hierbij is het een aanrader om regelmatig korte pauze’s te nemen tijdens het werken (althans voor mij) dan 1 uur pauze aan 1 stuk.

Wat zowel bij kinderen, jongeren en volwassenen helpt is bijvoorbeeld gebruik maken van friemel speelgoed (zie verder in dit artikel).

Het kan zeker voorkomen dat bij veel volwassenen die als kind heel beweeglijk waren, de hyperactiviteit een andere uiting krijgt als volwassene (bijvoorbeeld als kind wiebelen op de stoel, en als volwassene door en door praten zonder stoppen,of onopvallendere onrust binnen in je lijf. Of onhandigheid, dingen omgooien als uiting van druk gedrag. Ook slecht slapen ‘s nachts, veel liggen draaien en keren in je slaap kan ook verband houden met ADHD (bij volwassenen). De beweeglijkheid neemt naarmate je volwassen wordt een beetje af.

Hulpmiddelen bij ADHD

Hieronder bespreek ik enkele hulpmiddelen die bij ADHD helpend kunnen zijn. Je kunt zelf uitproberen wat het beste werkt voor jou en eventueel een hulpverlener of therapeut om advies vragen wat voor jou het beste past bij wat jij specifiek nodig hebt. (bijvoorbeeld aan te raden bij een verzwaringsdeken omdat dit soms per persoon aangepast moet worden). Uiteraard kan je hier op de webshop ook zeer goed advies krijgen van Suzanne Van Der Star.

Er is in de webshop van Educadora een zeer uitgebreid aanbod aan hulpmiddelen voor zowel kinderen en volwassenen met ADHD, autisme, hooggevoeligheid enzovoort.

Hulpmiddelen bij bewegingsdrang

• Werken aan een sta tafel of bureau (rechtop staand)
• Een trilkussen
• Friemelspeelgoed (veel verschillende producten, de meest bekend is een tangle)
• Kauwketting of bijtspeelgoed of potlooddop om op te kauwen (bijvoorbeeld tijdens huiswerk)
• En bouncyband of dynaband (een elastiek wat je om een schoolbank of stoel poten kan opspannen en zo friemelen duwen trekken en wiebelen met je voeten en benen zonder anderen te storen).
• Think n’ roll voeten rol voor aan je stoel en zo met je voeten rollen van voor naar achter of omgekeerd. Van het merk Stimove (zelf vind ik deze heel behulpzaam als ik als volwassene vergadering heb of mij lang op iets moet concentreren of stil zitten).
• Diepe druk (werkt ontspannend en je krijgt er een betere concentratie door of je wiebelt minder met je benen door bijvoorbeeld een verzwaringskussen op je benen te leggen of een diepe druk roller.
• Een balansbord

Handige fidgets (friemelspeelgoed)

• Crazy Aaron’s thinking putty (theraputty)
• Tangle met textuur
• Twiddle
• OSM toys (friemel schijfjes)

Beter concentreren met deze producten

• Een hoofdtelefoon
• Een concentratie scherm

Kenmerken en verschillen van hyperactiviteit

ADHD uit zich verschillend in de kinder- en volwassen leeftijd.

De kenmerken van ADHD kunnen met het opgroeien veranderen en afnemen, maar ADHD zal nooit ”opgelost ” kunnen worden.

ADHD Kenmerken (bij kinderen)

• onoplettend, concentratieprobleem;
• erg druk zijn (hyperactief);
• impulsiviteit (niet denken, maar doen). 

ADHD gedrag zorgt vaak voor problemen in het gezin, op school of in het contact met vriendjes en vriendinnetjes.

Symptomen onoplettendheid of slechte concentratie

• onvoldoende aandacht aan iets schenken en daardoor fouten maken (bijvoorbeeld in schoolwerk)
• moeite om de aandacht erbij te houden
• niet goed kunnen luisteren
• niet doen wat anderen van het kind vragen
• moeite om taken af te maken
• regelmatig spullen kwijt zijn
• snel afgeleid zijn
• vaak iets (een afspraak, een opdracht) vergeten

Symptomen hyperactiviteit en impulsiviteit

• wiebelen, veel bewegen met handen / voeten, draaien op de stoel
• niet kunnen blijven zitten
• rondrennen, overal op klimmen
• geen rust nemen, voortdurend bezig zijn (doordraven)
• bij oudere kinderen: onrust, moeilijk kunnen ontspannen
• moeilijk rustig kunnen spelen
• veel praten
• moeite om op de beurt te wachten

ADHD Kenmerken bij volwassenen

• snel afgeleid zijn
• vergeetachtigheid
• slordigheidsfouten maken
• een continu gevoel van innerlijke onrust
• impulsiviteit
• prikkelbaarheid of woede-uitbarstingen
• gebrek aan structuur en overzicht

ADHD kenmerken (zowel bij kids en volwassenen)

Kenmerken aandachtsproblemen

• Moeite hebben met luisteren
• Het lastig vinden om taken af te maken
• Moeite hebben met het volgen van instructie’s
• Moeite met plannen en organiseren
• Moeite met overzicht van hoofd en bijzaken
• Uitstellen van taken
• Chaotisch
• De aandacht niet kunnen vasthouden tenzij het hem of haar interesseert

Kenmerken impulsiviteit

• Eerst doen en dan denken
• Moeilijk (op de beurt) kunnen wachten
• Iets eruit flappen (praten voor dat je nadenkt).
• Te snel of foute beslissingen nemen

Kenmerken hyperactiviteit

• Altijd bezig moeten zijn
• Moeite met stilzitten, veel friemelen
• Innerlijke onrust
• Moeilijk kunnen ontspannen

Hoe beweging aanbieden in de klas?

Je kan beweging in de klas aanbieden door bijvoorbeeld in plaats van te zitten op een stoel een tafel nemen waar je aan kan staan. Of een wiebelkussen of een kind even 5 minuten laten rennen buiten. Een bouncy of dynaband om de stoelpoten helpt om de bewegingsonrust te ventileren.

Deze hulpmiddelen maken geen geluid en storen de andere leerlingen dus niet. Laat de leerling met ADHD taken uitvoeren waarbij hij of zij moet wandelen… bijvoorbeeld boeken uitdelen in de klas of even iets brengen naar een andere juf of meester. Je zal waarschijnlijk zien dat het veel leerlingen met ADHD zal helpen deze tips eventueel toe te passen zodat hun brein even een beweegpauze kan nemen!

Boeken over ADHD

Enkele boekentips voor opvoeders, therapeuten

• Wiebelen friemelen thuis. Het boek gaat over kinderen en de invloed van zintuiglijke prikkelverwerking met opgroeien thuis. Bevat zeer handige tips! Is een favoriet boek!
• Wiebelen en friemelen in de klas. Over de invloed van zintuiglijke prikkelverwerking op leren / in de klas en veel en handige tips! Een van mijn favoriete boeken, ook van Monique Thoonsen en Carmen Lamp.
• In Opvoedwijzer ADD en ADHD laten Hallowell en Jensen zien hoe ouders en onderwijzers dat in de dagelijkse praktijk thuis en op school kunnen doen. Aan de hand van ontroerende voorbeelden en onderbouwd door recent wetenschappelijk onderzoek wordt duidelijk hoe onvoorwaardelijke liefde en vertrouwen kinderen een solide basis kunnen bieden. En hoe kinderen met behulp van de cyclus van uitmuntendheid in 5 stappen een sterker zelf- en sociaal bewustzijn kunnen ontwikkelen.
• Vergeten, kwijt en afgeleid. De opvoedwijzer om executieve functies bij kinderen te versterken. Interessant voor therapeuten en leerkrachten. (auteur: Joyce Cooper-Kahn)

Boeken voor jongeren en volwassenen met ADHD

• Hyper sapiens. Een praktische gids voor mensen met ADHD, geschreven door Sandra Kooij & Suzan Otten-Pablos.
• ADHD hoe haal je het uit je hoofd? Een boek over volwassenen met ADHD en een beetje een soort lees en werkboek samen in 1 boek gegoten om jezelf en je ADHD te kunnen aanvaarden en jezelf en je ADHD beter leren kennen en beter omgaan in bepaalde situaties. Auteur: Cathelijne Wildervanck.
• Hulpgids ADHD. De meest actuele en complete gids voor een succesvol leven met ADHD, door Edward Hallowell en John Ratey.
• Gids voor vrouwen met ADHD: Overwin de chaos, richt je aandacht en krijg meer gedaan (auteur: Terry Matlen)
• AD(H)D wat doe je daarmee? Dit boek is een zelfversterkingsgids voor jongeren (auteur: Corine Lancel)
• Chaos in je hoofd : als je ADHD of ADD hebt (auteur: Anneke Eenhoorn)
• ADHD bij volwassenen: leven met eigenwijze hersenen (auteurs: Gil Borms,Steven Stes en Ria Van Den Heuvel)
• De AD(H)D survivalgids ( auteur: John F. Taylor)
• Opgeruimd leven met ADHD : praktische organiseertips en strategieen (auteur: Judith Kolberg)

ADHD boeken voor kinderen

• Zo snel als een … Ferry is zo snel als een Ferrari, want hij heeft ADHD!(auteur: Tirsa Ehrlich)
• Weet jij wat ADHD is? Dit doe-boek is speciaal geschreven voor kinderen die een klasgenoot, broer, zus, vriend of vriendin met ADHD hebben. In toegankelijke taal en via gevarieerde oefeningen en herkenbare voorbeelden leren zij wat ADHD is en hoe het is om ADHD te hebben. (auteur: M.J. Baard)
• Ze vinden me druk. Bram heeft adhd, hij is druk, maar hij is niet de enige. Maartje en Jeroen zijn ook druk, maar die hebben geen adhd. Ze vinden me druk is een therapeutisch verhaal voor kinderen in de basisschoolleeftijd. (auteur: M.F. Delfos)
• Thijs leert zijn hoofd leegmaken. Dromerige kinderen hebben last van een vol hoofd. Ze krijgen een vol hoofd, omdat ze alles wat ze zien en horen (en soms ook voelen en ruiken) in zich opnemen. Ze vinden het moeilijk om zich dan te concentreren op wat wel belangrijk is. Voor deze kinderen kan neurofeedback helpend zijn. (auteurs: S. van der Star, K. Liem)
• De ADHD van Andre. De ADHD van Andre beschrijft hoe het is om ADHD te hebben en wat het effect daarvan is op je omgeving. Ook de behandeling komt aan de orde met zowel medicijnen, opvoedingsondersteuning als gedragstherapie. (auteur: Christine Kliphuis)

Hyperfocus

Veel mensen denken bij ADHD kenmerken aan rond rennende kinderen … maar er zijn ook volwassenen met ADHD die niet of nauwelijks opvallen omdat volwassenen meestal hebben leren hun hyperactiviteit te camoufleren door te friemelen met dingen en zo ook hun concentratie kunnen verbeteren zonder anderen te storen.

Meestal denken anderen ook dat mensen met ADHD geen of weinig aandacht hebben en snel afgeleid zijn, en ik moet toegeven dat klopt ook … Maar er zijn momenten dat er sprake is van een hyperfocus. Hyper focus betekent dat je als persoon met ADHD je zo goed kan concentreren dat je door blijft gaan (bijvoorbeeld in je werk of hobby’s of eender wat…). Dan hebben ze zoveel concentratie en aandacht tot ze ”uit ” die toestand komen gewoon uitgeteld zijn!

Ze zijn dan super sterk en goed aan het werk tijdens een hyperfocus! Personen met ADHD vergeten dan vaak om te drinken of eten of horen en zien anderen niet omdat ze zo druk en lang bezig zijn! Vaak zie je dit bij zaken waarin hun passie ligt.

Misschien vind je deze artikelen ook interessant

• Een goede huiswerk routine
• Kenmerken van Autisme en ADHD : een dubbele diagnose
• ADHD en slaapproblemen

Vind je dit artikel interessant?