Je kent ze vast wel, kinderen die kauwen op haren, koordjes, mouwen of potloden. Zelfs kinderen die kauwen op legoblokjes of likken aan ramen of een ijzeren dranghek. Er iets van zeggen heb je allang geprobeerd en levert geen resultaat. In dit artikel geef ik je een aantal waardevolle tips die een geschikt alternatief zijn voor je kind om op te kauwen. Maar eerst zoom ik nog even in op de ontwikkeling van tactiele prikkels.
Als je kind een baby is, is het normaal dat ze sabbelen en kauwen op armbanden, kettingen, kauwspeeltjes, ballen en andere voorwerpen. Ook bij doorkomende tanden is het kauwen een manier voor je kind om zijn mondelinge sensorische motoriek te ontwikkelen. Met het aftasten van producten in het mondgebied worden immers de sensorische receptoren in de mond van je kind geactiveerd voor de ontwikkeling van spraak, taal, proprioceptie (gewrichten en spieren in de mond) en het nuttigen van vast voedsel.
Naarmate je kind ouder wordt neemt de kauwbehoefte bij je kind af. Je kind kan omgaan met verschillende texturen, temperaturen, tongbewegingen en oefent succesvol met uitspraak van geluiden en woorden.
Het eten van een verscheidenheid aan voedingsmiddelen en het verder op gang komen van de taalontwikkeling verloopt geleidelijk en voorspoedig. Ook de mondhygiëne (tanden poetsen en tandartsbezoeken) verloopt meestal zonder problemen.
Kinderen met een vertraagde (dan wel afwijkende) ontwikkeling van hun sensorische motorische vaardigheden kunnen echter een disconnectie in de hersenen hebben. Hierdoor zijn deze kinderen zeer gevoelig (overgevoelig of defensief) voor verschillende smaken, texturen, temperaturen en voedingsmiddelen. Ook kunnen ze heftig reageren op de stof en het strak zitten van kleding. Sommige van deze prikkelgevoelige kinderen worden door het kauwen rustig. Het helpt hen ontspannen.
Maar er kan ook sprake zijn van een ondergevoeligheid voor tast prikkels. Deze kinderen herken je in het continu opzoeken van orale sensorische prikkels. Dus de kinderen die op ‘alles’ kauwen. En dit kauwen doen ze om prikkels te reguleren, om zichzelf te activeren.
De vraag die er bij je op zal komen is : Wat kan ik doen wanneer mijn kind kauwbehoefte heeft? Wat kan ik voor andere prikkels aanbieden om zijn gedrag en concentratie te verbeteren, maar ook om zijn lichaam te reguleren? Er zijn veel activiteiten, speelgoed en voedingsmiddelen die je jouw kind kunt geven om meer sensorisch bewustzijn te creëren.
Kinderen die ondergevoelig zijn voor orale sensorische prikkels (tast prikkels) hebben vaak baat bij kauwkettingen. De kauwsieraden van Chewigem zijn geschikt voor gebruik thuis en op school. Tevens kunnen ze hier ook fijn mee friemelen.[ waar moet ik op letten bij aanschaf kauwsieraad] Hier zijn een paar van mijn favorieten.
Fluitjes zijn vaak te hard om te gebruiken in een klaslokaal, maar je kunt je kind wel thuis op een fluit laten blazen. Naast het kunnen kauwen op de fluit helpt het fluiten om de wangen, lippen, tanden en tandvlees in beweging te brengen zodat er lawaai geproduceerd kan worden. Uiteraard kun je ook andere blaasactiviteiten aanbieden zoals bellen blazen.
Het gebruik van een tandheelkundige inspectiespiegel is ook een goede manier om uw kind hun tong en lippen te laten gebruiken, wat belangrijk is voor spraak en taal. Laat ze naar hun tong en lippen kijken terwijl ze verschillende geluiden maken.
Het gebruik van een elektrische tandenborstel is ook goed voor het wakker maken van de sensorische receptoren in de mond van je kind. Een kind met een onderontwikkeld sensorisch systeem kan veel speeksel produceren. De elektrische tandenborstel biedt hen de gelegenheid om te masseren in de mond.
De z-vibe kan in overleg met een logopedist ingezet worden om het mondgebied te stimuleren.
Al eerder schreef ik over voedingsmiddelen als tip om in te zetten bij kauwbehoefte. [lees hier meer]
Sommige kinderen houden van extreme smaken, zoals zuur, zoet of juist warm en koud. Probeer diverse voedingsmiddelen uit zoals augurken, citroensap, zure snoepjes (zure matten). Gummi -achtige snoepjes helpen je kind ook bij het ontwikkelen van sensorische vaardigheden in het mondgebied. Gummi-achtige snoepjes bieden namelijk weerstand tijdens het kauwen en trainen gewrichten en spieren in de mond, die lippen en kaak versterken.
Maar ook hardere voedingsmiddelen bieden je kind meer tastprikkels aan zoals zoethoutstokjes, gedroogd fruit, noten of wortels.
Ook het gebruik van rietjes in combinatie met een dikkere vloeistof helpt de sensorische receptoren in de mond extra te prikkelen. Om te drinken door een rietje moet je kind zijn tong, lippen en ademhaling goed inzetten om de vloeistof erdoorheen te drinken. En wist je dat de pencil cover die open is, prima als rietje kan gebruikt worden!
Daag je kind uit om te bewegen en dan met name flink te bewegen door te sjouwen met zwaardere spullen. Laat je kind helpen bij de boodschappen uit de auto tillen, de koelkast in te ruimen, de bak met blokken te verplaatsen of de boeken naar boven te tillen.
Uiteraard is het zeker zinvol om te achterhalen waarom je kind kauwt op materialen, haren of speelgoed. Soms is het kauwen een manier om spanning te reguleren of juist om verveling en onderprikkeling tegen te gaan. Indien dit het geval is, kun je ook zorgen dat je de spanning voor je kind probeert te verminderen. De situaties die veel spanning teweeg brengt goed voor te bereiden en kort te houden. Bij onderprikkeling zou je ook je kind door andere prikkels zoals visuele prikkels of auditieve prikkels dan wel extra bewegen, extra kunnen uitdagen en activeren.