In dit artikel zoomen we in op de betekenis van multisensorische integratie en multi-sensorisch leren en welke multisensorische activiteiten mensen met autisme kunnen helpen.

Wat betekent multi-sensorisch?

Sensorische integratie (ook wel sensomotorische integratie of multisensorische integratie genoemd) is het vermogen van het centrale zenuwstelsel om informatie afkomstig vanuit verschillende zintuigen (zicht, gehoor, gevoel, reuk, smaak en evenwicht) te integreren.

Wat is multi-sensorisch leren?

Multisensorische leren gaat met behulp van twee of meer zintuigen tijdens het leerproces. Bijvoorbeeld, een leraar die veel hands-on activiteiten aanbiedt zoals concreet materiaal te gebruiken om concepten te leren. Denk bijvoorbeeld aan de leraar die partjes van een appel gebruikt om fracties te leren. Tastbaar voor de leerlingen, ze kunnen het beter voor zich zich, aanraken en zelfs ruiken.

Multisensorisch onderwijs bij kinderen met autisme

Multisensorisch onderwijs is een effectieve aanpak van het onderwijzen van kinderen met autisme. In het traditionele onderwijs gebruiken leerlingen meestal twee zintuigen: zien en horen. Leerlingen zien woorden bij het lezen en horen de leraar spreken. Maar veel kinderen met dyslexie of autisme hebben problemen met de verwerking van visuele en auditieve informatie . Door het opnemen van meer zintuiglijke informatie zoals tast, reuk en smaak in de lessen kunnen leerkrachten meer leerlingen bereiken en helpen bij het onthouden van informatie.

Tips voor het maken van een Multisensorische klasseruimte

Gebruik kleuren

Het schrijven van huiswerk op het bord. Docenten kunnen verschillende kleuren voor elk onderwerp en notaties gebruiken als boeken nodig zijn. Gebruik bijvoorbeeld geel voor wiskunde huiswerk, rood voor spelling en groen voor de geschiedenis, het schrijven van een “+” teken naast de onderwerpen waarbij de leerlingen boeken moeten meenemen naar huis. De verschillende kleuren helpen leerlingen om in 1 oogopslag te weten welke onderwerpen huiswerk zijn en welke boeken mee naar huis moeten.

Gebruik verschillende kleuren om verschillende delen van de klas te duiden. Gebruik bijvoorbeeld felle kleuren in het belangrijkste gebied van de klas, om kinderen te helpen motiveren en creativiteit te bevorderen. Gebruik de kleuren groen om te zorgen voor betere concentratie en gevoelens van emotionele welzijn op de plekken waar zelfstandig werken of computertaken worden aangeboden.

Gebruik muziek in de klas

Biedt wiskunde feiten, spellingswoorden of grammaticaregels op muziek of rijm aan. Net zoals we via een liedje de kinderen het alfabet leren. Gebruik rustgevende muziek tijdens het lezen of wanneer de leerlingen rustig zelfstandig aan het werk zijn.

Gebruik geuren in de klas om verschillende gevoelens over te brengen

Mensen die in de aanwezigheid van een aangenaam ruikende luchtverfrisser werkten, melden een hogere mate van zelftevredenheid, stelden hogere doelen en hadden meer kans om efficiënt te werken dan mensen die werkten in een omgeving zonder geurconditie. Aromatherapie kan dan ook zeker effectief worden toegepast in de klas.

Wat zijn multi-sensorische activiteiten voor mensen met autisme?

Doe dagelijks een activiteit of een spelletje en maak gebruik van tast-, evenwichts-, houdings- en bewegingsgevoel door gebruik te maken van de verschillende zintuigen. Je kind krijgt hierdoor informatie over zichzelf, wat hij wel en niet kan en hierdoor leert hij zichzelf kennen. Het gebruik van deze zintuigprikkels helpen hem om zijn aandacht te houden bij de dingen die hij aan het doen is. Zij zorgen er bijvoorbeeld voor dat hij gaat spelen. Kinderen kunnen vaak eindeloos in de zandbak of met schommels spelen. Het kost hen geen enkele moeite; het spel gaat vanzelf.

Aanbieden van zintuiglijke prikkels in spelvorm

Maar bij kinderen met sensomotorische integratie problemen of autisme worden de zintuigprikkels vaak onvoldoende gebruikt. Het is voor hen vaak veel moeilijker om te spelen en de aandacht vast te houden bij de dingen die ze aan het doen zijn. Het kan helpen dagelijks één of meer van de beschreven activiteiten of spelletjes te doen, dat wordt ook wel een sensorisch dieet genoemd. Het inzetten van multi-sensorische activiteiten zou je ook kunnen zien als een medicijn om beter de aandacht te richten en plezier te hebben in de dingen die ze doen. Je kind zal natuurlijk niet van de ene op de andere dag veranderen, maar door deze dagelijks ‘dosis’ zintuiglijke informatie zullen er langzaam veranderingen plaats vinden. Om je kind aan het aanraken en bewegen te laten wennen kun je dit het beste in spelvorm aanbieden. Het is hierin het belangrijkste om samen met je kind plezier te hebben.

Spelletjes om de zintuigen van je kind te prikkelen

De hieronder beschreven activiteiten en spelletjes zijn ideeën om je kind aan te raken en te bewegen en op een leuke manier met hem te spelen. Tijdens het spelen zullen zich waarschijnlijk allerlei variaties op het spel voordoen. Maak daar vooral gebruik van. Tijdens het spel merk je vanzelf wat je kind leuk vindt en welke prikkels hij daardoor goed kan gebruiken. Kinderen kunnen vaak eindeloos met hetzelfde spelen en kunnen langdurig hetzelfde spel leuk vinden. Wanneer je goed kijkt zie je meestal dat het spel toch langzaam verandert en iedere keer net een beetje anders is.

1-spelen en ontdekken met water beads (waterparels) je kan hier bijvoorbeeld diertjes in verstoppen
2-met scheerschuim spelen of ander sensopathisch spel (check deze sensopathische tips)
3-een sensorische fles maken (of sensorische fles kopen)
4-zelf gel pads knutselen
5-een zand of water tafel aanbieden
6-snoezelruimte
7-spelen met licht of glow in the dark
8-tril materiaal (zoals senseez knuffels)
9-spelen met rijst
10-dingen of spelletjes die alle zintuigen prikkelen (denk aan de happy senso)
11-spelen met verf
12-blazen met een rietje en een propje papier

Vind je dit interessant? deel het via sociale media