Het begin van een schooljaar betekent letterlijk een nieuwe maar ook spannende start voor gevoelige kinderen. Veelal is er een nieuwe leerkracht, nieuwe kinderen of zelfs een nieuwe school. Er zijn weer verwachtingen gekweekt en hopelijk lukt het je als ouder om een fijne samenwerking op te zetten met alle betrokkenen in het belang van je kind.
Veranderingen geven vaak onrust
Niet alleen de nieuwe leerkracht, maar ook de schoolomgeving kan stress en spanning geven. Immers prikkelgevoelige kinderen hebben te kampen met de meest prikkelrijke omgeving van de wereld! Want laten we wel zijn, dat gekrioel als de schoolbel gaat en de leerlingen de school in denderen het geeft veel prikkels en dus onrust. En wat te denken van de massa leerlingen die samen komen in de aula tijdens het overblijven.
Heb jij het wel eens ervaren? Het is dus niet verwonderlijk dat het terug naar school gaan stress of spanning kan veroorzaken bij veel kinderen en dan zeker bij prikkelgevoelige kinderen.
Prikkelverwerkingsproblemen
Maar de start van het schooljaar hoeft niet negatief te zijn. Integendeel, samen met de leerkracht en je kind kun je aan de slag gaan om je kind beter te wapenen en te leren groeien in het omgaan met diverse prikkels als ook tussendoor te ontprikkelen.
Overleg met de leerkracht welke simpele kalmerende activiteiten ingezet kunnen worden. Simpele interventies en hulpmiddelen die rekening houden met de prikkelverwerkingsproblemen van jouw kind. Tips voor de leerkracht om je prikkelgevoelige kind te helpen om de schooldag goed door te komen.
Kalmerende activiteiten voor op school
1. Rustige ruimte
Een rustige ruimte waar je kind zich even kan terugtrekken als hij een pauze nodig heeft vanwege dreigende overprikkeling is een fijne manier voor kinderen om te ontprikkelen.
Een rustige ruimte kan een hoek zijn, ingericht met zitzak en fijne kussens of een tent. Een rustige ruimte is een geweldige manier om auditieve, visuele en andere input bij je kind te beperken, zodat deze tot rust kan komen.
In die ruimte kan je een verzwaringsknuffel leggen, die ze op schoot kunnen nemen. Verzwaring helpt een kind kalmeren. In deze ruimte kun je ook middels geur een kind helpen tot rust te komen. Denk bijvoorbeeld aan de positieve werking van aromatherapie. [lees meer over aromatheraputty]
Laat wel op voorhand de leerkracht afspraken maken over het gebruik van de ruimte met je kind. Een klein signaal of gebaar is wenselijk zodat de leerkracht weet dat je kind even ‘me-time’ nodig heeft. Ook zijn de emotie-armbandjes van Chewigem een aanrader. De ene zijde is rood, hiermee geeft een kind aan dat het even niet in staat is om te praten en dus even me-time nodig heeft. De groene kant geeft aan, ik kan weer praten, ik ben gekalmeerd.
2. Tactiele input
Het aanbieden van tactiele input kan eenvoudig. Vul een grote bak (bij voorkeur een mooie grote transparante bak die niet te diep is met sensorisch materiaal. Denk hierbij aan speelzand, Playfoam, water beads of droge rijst (evt. gekleurd met kleurstof) en laat kinderen erin friemelen met de handen. Geef er wat speeltjes bij, je kunt er een themabak van maken en aanpassen aan het thema. Heerlijk sensorisch materiaal waarbij kinderen prikkels kunnen verwerken.
Het toepassen van diepe druk op het lichaam met een verzwaringsdeken of verzwaring knuffel zorgt eveneens voor kalmerende tactiele input aan kinderen die snel dreigen overprikkeld te raken op school. [Lees meer over diepe druk]. Maar ook kan een Senseez trilkussen, door de zachte trilling kinderen helpen als kalmerend hulpmiddel.
3. Orale input
Het orale systeem kan voor veel prikkelgevoelige kinderen zorgen voor rust en zelfregulering. Het kauwen op geschikte materialen kan kalmerende orale maar ook proprioceptieve input leveren. Bied kinderen iets aan waar ze flink op moeten kauwen, denk hierbij aan crackers, nootjes, wortels.
Maar wat ook kan werken is juist veel met het mondgebied te doen. Bijvoorbeeld een dikkere vloeistof (yoghurt) door een rietje drinken, maar ook andersom door een rietje blazen. Denk hierbij aan het maken van een mooie (water)verftekening door de verf te verplaatsen door te blazen. Of een zacht balletje over een streep proberen te blazen.
Maar je kunt ook gebruik maken van speciale kauwsieraden om orale sensorische input te bieden. De collectie van Chewigem heeft een breed assortiment. Voor potlood kauwende kinderen zijn de pencil covers een veilig alternatief.
Lees hier meer tips voor kinderen met kauwbehoefte.
4. Auditieve input
Een van de snelste manier om kinderen te helpen die overweldigd worden door geluid prikkels is om de omgeving stil te maken. Gebruik dus een rustige stem om de aandacht van een kind te krijgen.
In een klaslokaal kun je werken met een geluidsmeter en kinderen hierop attenderen.
Er wordt ook nog vaak gehoorbescherming ingezet bij prikkelgevoelige kinderen om het geluid te dempen. Echter als een kind hier veel gebruik van maakt, kan het juist gevoeliger voor geluid worden. Het is van belang dat kinderen wel blootgesteld blijven aan geluid.
Wat verder een goede optie is, is om een mp3 speler te gebruiken tijdens het zelfstandig werken in de klas. Maak daarop gebruik van klassieke muziek of natuur- of omgevingsgeluiden. En de reguliere geluiden in de klas (zoals schuivende stoelen, vallende potloden, lopende kinderen) worden overstemt.
Lees hier meer over auditieve prikkelverwerking.
5. Visuele input
Sommige kinderen met prikkelverwerkingsproblemen worden overweldigd door visuele input. De beweging van kinderen, het felle licht, de vele posters en schema’s aan de muren in een schoolomgeving kunnen gewoon te veel zijn. Er is meestal genoeg natuurlijk licht dat door de ramen komt gedurende de dag, zodat de kinderen kunnen zien. Dan is het fijn als het licht wat gedimd kan worden om visuele stimulatie te verminderen.
Het is ook belangrijk om andere visuele afleidingen in de leeromgeving te beperken voor kinderen die gemakkelijk visueel overprikkeld raken. Zorg voor een opgeruimd klaslokaal. Benodigdheden en materialen niet onnodig op tafels laten staan maar laten opruimen. Denk ook zorgvuldig na als leerkracht wat wel/niet ophangen. Alleen het belangrijkste. Of kies 1 muur waar veel ophangt en zorg dat de prikkelgevoelige leerlingen met de rug naar die muur zitten.
Kalmerende activiteiten die ingezet kunnen worden tijdens de les is het spelen met sensorische buizen (gevuld met water en glitters of met water en water beads of noem maar op), maar ook het kijken door een kaleidoscoop of lavalamp of leuke zand of visuele zandloper kan een kind helpen tot rust te komen.
6. Proprioceptieve Input
Veel kinderen met prikkelverwerkingsproblemen profiteren van proprioceptieve input in de vorm van zwaar werk. Zwaar werk betekent het verplaatsen van het lichaam tegen zware weerstand. Dit zorgt voor stimulatie voor de spieren en gewrichten waardoor het lichaam kan kalmeren.
Zware werkactiviteiten zijn zeer geschikte kalmerende activiteiten: spelen met speeldeeg, duwen met de voeten tegen elastiek (die aan de stoelpoten is bevestigd), of andere stretch oefeningen met de snugglehuggle. Maar denk ook aan het verplaatsen van meubels, sjouwen met boeken of blokken.
Kauwen tegen weerstand is een andere geweldige manier om kalmerende input te leveren aan het proprioceptieve systeem.
Lees hier meer over het vestibulaire systeem
7. (Fijn) motorische herhalende handelingen
Veel kinderen vinden herhalende en ritmische vestibulaire input, zoals schommelen erg fijn om tot rust te komen. Dit soort zintuiglijke kalmerende activiteiten kunnen prima helpen wanneer je kind overprikkeld is. Dus voeg een schommelstoel of balansbord toe in de ruimte.
Maar ook rustig heen en weer laten rollen, liggend op een grote gymbal kan kalmerend werken.
Ook fijn motorische-visuele taken die herhalend zijn kunnen een kalmerende uitwerking hebben op je kind. Denk hierbij aan de volgende mogelijkheden:
- Kralen rijgen
- Sorteer taken (met pompom balletjes of kralen of muntjes, leer tellen, sorteer op kleur)
Deel dit bericht op sociale media
